<<< Radonowe vademecum 2 Radonowe vademecum 3
Odkrycie promieniowania jonizującego upowszechniano z myślą o poprawie stanu zdrowia ówczesnych ludzi i domniemanych właściwościach substancji radioaktywnych. Maria Skłodowska-Curie jeszcze żyje, Hiroszima to jeszcze jeden z wielu zatłoczonych portów.
Po wyjściu z „mroków” świata, gdzie dominuje los, stan zdrowia jest ściśle powiązany z moralnością, zagrożenia utożsamia się z „gnijącym powietrzem”, czy ciepłą kąpielą „otwierającą pory w ciele”, przez które może przedostać się choroba, człowiek nowożytny zaczął łasić się do każdej nowości.
Rozwój prac nad elektrycznością w XVIII w., a zwłaszcza doświadczenia Benjamina Franklina, ojca-założyciela Stanów Zjednoczonych, zaowocowały terapią elektryczną. W 1755 r. demonstrator chemii na Uniwersytecie w Nancy ożywia prądem króliki zatrute oparami węgla. Naelektryzowuje się paralityków i chorych, aby przywrócić równowagę organów. To nic, że działania te nie przynoszą efektu. Zmienia się myślenie o ciele i jego funkcjonowaniu. Oprócz cieczy są włókna, które reagują na prąd, naprężają się. Nic nie zatrzyma ciekawości, pędu do stawiania nowych pytań i poszukiwania odpowiedzi na nie. Szczepieniom przeciwko ospie wietrznej, na którą umierają równo, Ludwik XV i szewc z Saint-Maure-de-Touraine, próbują się przeciwstawić lekarze i autorytety z ambony. Skuteczność czerkieskich znachorek zadziwia jednak lady Montagou, żonę brytyjskiego ambasadora przy imperium otomańskim, która przebywając w Belgradzie, 19 maja 1718 r. Szczepi u starej Greczynki swojego syna przeciwko ospie wietrznej. Fasada pęka. Figury lecą na bruk.
W tym też czasie zaczęły się mnożyć pytania dotyczące powietrza. W 1694 r. na przedmieściach Troyes trzy osoby, które zeszły do studni po wrzuconą przez dziecko perukę, zmarły w wykopie jedna po drugiej. Przyczyną śmierci były „trujące wyziewy”,„gęsty dym”, który dostał się do oskrzeli i doprowadził do uduszenia się. Wyjaśnienie jeszcze nieporadne, ale kierunek dobry. Wokół właściwości powietrza oraz ograniczeń i trudności w oddychaniu zaczynają być przeprowadzane różne „doświadczenia”. W większości polegają na zamykaniu zwierząt pod szczelnym kloszem i obserwacji, po jakim czasie nastąpi zgon. Nieznana jest jeszcze rola tlenu, a panuje jedynie sąd, że oddychanie jest potrzebne do bicia serca i odświeżenia krwi. Zmienia się jednakże podejście i sposób patrzenia na zjawiska. Wspominani przeze mnie górnicy z Rudaw umierali na płuca, i do XVIII/XIX w. wytłumaczeniem ich schorzeń mogło być wilgotne powietrze kopalni, powodujące „gnicie” oskrzeli, gdy tymczasem rozwój nowotworu płuc wspomagały produkty rozpadu radonu wdychanego wraz z kopalnianym powietrzem.
Zanim jednak dotarliśmy do szkodliwości radonu w zamkniętej przestrzeni i pomieszczeniach, przeszliśmy przez fazę zachwytu. Produkty zawierające radioaktywne sole miały stać się panaceum na wszystko. Przede wszystkim na odnowę, przedłużenie życia.
Zadziw świetlistym licem. Zastosuj krem Tho-Radia!
Alexis Moussalli wciągnął do firmy produkującej kosmetyki z dodatkiem rzadkich minerałów Alfreda Curie, który nie był żadnym krewnym Pierra, męża Marii Skłodowskiej-Curie. Krem z dodatkiem toru i radu miał usuwać zmarszczki i nadmiar tłuszczu oraz wzmacniać tkanki.
Pragniesz jak najdłużej zachować swe zęby w dziąsłach? Zapewni to pasta do zębów Doramad!
Auergeselschaft A.-G., producent pasty do zębów zapewnia, że radioaktywne promienie masują dziąsła. „Zdrowe dziąsła, to zdrowe zęby”. Wodorotlenek toru to ma zapewnić.
Poczujesz przypływ nowej energii, gdy wzbogacisz radonem swą wodę!
Podpis: William John Bailey, założyciel firmy Bailey’s, która produkowała Radithor, trzykrotnie destylowaną
wodę z radonem 226Ra i 228Ra, zapewniał, że „jest nieszkodliwa pod żadnym względem”.
Chleba na radoniance zjedz pajdę, a dyszlem rzucisz jak kłonicą!
Chleb radonowy wypiekała piekarnia Hippmann-Blach z Jachymova w Czechach przez dodawanie wody radonowej z miejscowego źródła („Unter Zusatz von St. Joachimstaler Radiumwasser”). Jachymov, vel. St. Joachimsthal (St. Joachimstaler to talar bity w tym miejscu od XVI w.) jest uważany za kolebkę „ery atomowej”. Gros uraninitu, minerału, badania nad którym doprowadziły Marię Skłodowska-Curie do odkrycia radu i polonu, pochodziło z Jachymova.
To nie było zwykłe szarlataństwo. O nie, to było pseudonaukowe szarlataństwo, które wcale nie zanikło, a współcześnie wręcz kwitnie i przynosi krocie organizatorom.
Taka pasta do zębów Doramad działa długo właśnie dzięki swojemu radioaktywnemu składowi. Radioaktywność w latach 20. XX w. jest kojarzona z odnową komórkową, wzmocnieniem komórek; dobrze współgra ze zmianami cywilizacyjnymi: rozwojem komunikacji i wzrastającym pulsem życia. Wzbogacanie wody radonem, używanie kosmetyków zawierających tor ma być drogą na wydłużenie życia, przedłużenie dobrostanu, młodości. Ze względu na bardzo długi rozpad, produkty zawierające tor są w małym stopniu radioaktywne. Patrząc na zapewnienia producentów, obecna wiedza o możliwym działaniu fizycznym nie daje podstaw, aby ówczesne ulotki traktować poważnie.
Przedstawiane przeze mnie produkty, mały wycinek produkcji różnych firm i firemek ówczesnych lat, mogą obecnie zadziwiać, ale były produktem nowego myślenia, charakteryzującego się powiązaniem zachowania zdrowia z profilaktyką. Jak pokazują powyższe przykłady w stosunku do profilaktyki również powinniśmy zachowywać ostrożność. Dobrze opierać się na udowodnionych metodach. Radon w stylu retro był jednym z epizodów w naszej historii. To, co obecnie tworzymy i ustalamy, też jest tymczasowe. Taka jest istota nauki. Niemniej nasza wiedza jest aktualizowana przez sprawdzalne i powtarzalne metody naukowe. Wiedza o szkodliwości radonu też nie dotarła do nas bezpośrednio i w dalszym ciągu wciąż wszystkiego nie wiemy. Z tego jednak, co możemy sobie poczytać za wiedzę, wypływa potrzeba ochrony środowiska mieszkalnego przed podwyższonym stężeniem radonu.
2019 Michał Pyrek
Źródła:
https://www.orau.org/ptp/collection/quackcures/quackcures.htm (dostęp 20.02.2019, strona poświęcona produktom zawierającym w swym składzie pierwiastki radioaktywne, głównie z I poł. XX w.)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Tor_(pierwiastek) (dostęp 20.02.2019)
Vigarello G., Historia zdrowia i choroby, Wyd. Aletheia, Warszawa 2011
