-1.8 C
Szklarska Poręba
wtorek, 19 marca, 2024

Spacer badawczy po Dolnej

Szklarska Poręba Dolna jest historycznie najstarszą częścią obecnego miasta. Dolna zachowała swój odrębny charakter, tak w układzie urbanistycznym, jak w pewnym oddaleniu funkcjonalnym od reszty miasta. W dalszym ciągu pozostaje obszarem, który oszczędzają inwestorzy intensywnie zmieniający charakter Szklarskiej Poręby.

*

Nasz spacer badawczy po Dolnej, który odbyliśmy 1 października, rozpoczęliśmy właściwie na Średniej, skąd udaliśmy się w dół ul. Waryńskiego.

Naprzeciwko budynków socjalnych znajduje się miejska działka, która daje możliwość zorganizowania w tej części Szklarskiej Poręby przestrzeni wspólnej, która mogłaby stanowić miejsce spotkań oraz realizacji wspólnych inicjatyw.

Działka zlokalizowana naprzeciwko budynków socjalnych przy ul. Waryńskiego.

Podobnie, jak w innych częściach Szklarskiej Poręby, tak i na Dolnej stan zabudowy powstałej przed 1945 rokiem pozostawia wiele do życzenia. W ostatnich latach remontowany jest kościół (dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego). Nie brak również przykładów wspólnotowych i indywidualnych inicjatyw przywracających blask starym obiektom.

Jak pisaliśmy powyżej, Szklarska Poręba Dolna nie jest tak intensywnie zabudowywana, jak inne części naszego miasta. Presja inwestycyjna dotyka innych rejonów Szklarskiej, aczkolwiek również na Dolnej pojawiły się apartamenty, które w niekorzystny sposób wpływają na krajobraz miasta, a częstokroć dzięki błędom planistycznym również na finanse gminy.

Kolejną działką miejską, która daje możliwości zorganizowania części wspólnej jest zlokalizowana przy zdewastowanym nieużytkowanym cmentarzu ewangelickim, który służył niemieckim mieszkańcom Szklarskiej Poręby, której nazwa brzmiała Schreiberhau. Na cmentarzu tym, jest pochowany m. in. Carl Hauptmann, brat Gerharda, niemieckiego Noblisty w dziedzinie literatury za rok 1912. Podobnie jak brat Noblista, Carl był pisarzem, choć krąg jego zainteresowań oscylował wokół przekazów ludowych regionu Karkonoszy, nazywanych ówcześnie Riesengebirge, czyli Góry Olbrzymie.

W pobliżu działki miejskiej przy wpisanym do rejestru zabytków cmentarzu ewangelickim znajdują się już tereny wspólne, na których pojawiła się ostatnio siłownia plenerowa. Po drugiej stronie ulicy jest boisko zrealizowane w ramach programu “Blisko boisko” współfinansowanego przez PZU i Ministerstwo Sportu (do 70% kosztów inwestycji) oraz asfaltowy plac, który również czeka na nową funkcję. Jest to teren sprawiający wrażenie niedokończenia. Zlokalizowanie siłowni plenerowej po drugiej stronie ulicy w stosunku do boiska również jest zastanawiające. Razem mogłyby stanowić kompleks, niczym Orlik przy Szkole Podstawowej nr 1.

Mankamentem Dolnej wskazywanym przez obecnych na spacerze mieszkańców jest brak chodników wzdłuż ulic Waryńskiego i Kolejowej. Ruch samochodowy wzrasta, a uwzględniając presję inwestycyjną i rozwój turystyki masowej w Szklarskiej Porębie można wnosić, że będzie narastać. Poczucie bezpieczeństwa osób na co dzień poruszających się pieszo po tych ulicach niestety obniża się. Obok niewystarczającego oświetlenia ulicznego, brak chodników był jednym z głównych mankamentów przestrzennych wskazywanych przez uczestników spaceru na Dolnej.

Na trasie spaceru natykaliśmy się na zdekapitalizowaną zabudowę oraz budynki o niepewnej przyszłości (dawne DW Wanda). Dziesiątki lat zaniedbań wpływają na obecny krajobraz kulturowy miasta. Niestety w dalszym ciągu brak ze strony gminy prowadzonych działań wspierających indywidualnych i wspólnotowych właścicieli nie mogących udźwignąć finansowo remontów elewacji. Na zapewnieniach w programach gminnych niestety się kończy.

Dużym problemem dostrzeżonym przez uczestników spaceru jest składowanie mas ziemno-skalnych na prywatnych działkach. Zgodnie z ustawą o odpadach z 2012 roku jest to proceder nielegalny, jeśli ziemia składowana jest na działce, na której nie są prowadzone prace budowlane i nie pochodzi ona z jej obszaru. W Szklarskiej Porębie Dolnej mamy dodatkowo do czynienia ze składowaniem odpadów na terenie, który w studium jest proponowany jako użytek ekologiczny. Jako Stowarzyszenie zawnioskowaliśmy o zapisanie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla obszaru Szklarskiej Poręby Dolnej (między ulicami Sanatoryjną, Wiejską a Piastowską) dwóch użytków ekologicznych. Gdyby nie reakcja Stowarzyszenia, użytki nie zostałyby uwzględnione w uchwalonym ostatnio planie zagospodarowania przestrzennego. Jeden z użytków jest zlokalizowany przy ul. Piotra Skargi wzdłuż Szklarskiego Potoku (tereny podmokłe, mokradła, które są niezwykle cennym obszarem przy kurczących się obecnie zasobach wodnych w całym kraju i intensywnie zabudowywanej Szklarskiej Porębie, gdzie prace budowlane przecinają podziemne i naziemne cieki wodne i obniżają stan wód gruntowych). Drugi użytek ekologiczny jest zlokalizowany pomiędzy ulicami Zieloną, Ludową i Wiejską. To właśnie na tym drugim obszarze właściciel działki zwozi urobek z innych budów zasypując roślinność rosnącą na skarpie i podnosząc poziom gruntu. Trudno mówić o rekultywacji, czy wzbogacaniu gruntu, jakie są dopuszczane przez ustawodawcę. Właściciel składuje ziemię wymieszaną z gruzem. Dotychczasowy brak reakcji pracowników odpowiedzialnych za ochronę środowiska w Szklarskiej Porębie jest nie tyle zastanawiający, co niepokojący. Taka swoboda jest wszechobecna na obszarze całej gminy, co pokazują spacery badawcze nie tylko na Dolnej.

Oprócz składowania ziemi i skał pochodzących z różnych budów, ekologicznym zagrożeniem występującym właściwie w całej zurbanizowanej części Szklarskiej Poręby jest obecność roślin inwazyjnych. O ile zagrożenie ze strony barszczu Sosnowskiego jest już powszechnie znane, o tyle rdestowiec ostrokończysty wzbudza umiarkowane obawy. Jest to szybko przyrastająca roślina występująca naturalnie na archipelagu japońskim, w Korei, na Tajwanie i w północnych Chinach, która pojawiła się w Europie jako egzotyczny okaz azjatyckiej flory. Rdestowce są uznawane za gatunki inwazyjne, groźne dla rodzimej przyrody. Ich wprowadzanie do środowiska lub przemieszczanie w środowisku przyrodniczym jest zabronione przez Ustawę o ochronie przyrody z 2004 roku. Od 2012 roku ich import, posiadanie, prowadzenie hodowli, rozmnażanie i sprzedaż wymagają specjalnego pozwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Nieprzestrzeganie wymienionych ograniczeń jest wykroczeniem podlegającym karze aresztu lub grzywny pieniężnej. Rozprzestrzeniający się rdestowiec ostrokończysty wymaga stanowczego działania ze strony mieszkańców i gminy Szklarska Poręba.

Rdestowiec ostrokończysty – szybko przyrastająca roślina wypierająca rodzime gatunki flory.

W ostatnich latach uległa poprawie infrastruktura drogowa – cała ulica Wiejska została wyłożona betonowymi płytami typu jomb. Również drogi dojazdowe prowadzące do zamieszkałych nieruchomości zostały utwardzone w ten sposób – ulica Rejtana, odnoga Waryńskiego, droga prowadząca do budynku nr 9 przy ul. Kolejowej, czy ul. Osiedle Klimczoka.

Pogorsza się stan nawierzchni na ulicy Waryńskiego i na ulicy Kolejowej. Ulice Zielona, Ludowa i Spokojna wciąż czekają na zmianę nawierzchni z szutrowej na trwale utwardzoną.

Odcinek ulicy Kolejowej wzdłuż torów w stronę zdewastowanego budynku stacji to urokliwa aleja lipowa, którą można dojść do nowego punktu widokowego na Zbójeckich Skałach (przez ul. Osiedle Klimczoka). Warto by było zadbać o ochronę przyrodniczą tego cennego odcinka drogi tworzącego niepowtarzalny klimat.

Zdjęcie zrobione wiosną 2021 roku.

Wnioski i propozycje:

  • Inwentaryzacja potrzeb komunikacyjnych, zwłaszcza dotyczących komunikacji pieszej; zabezpieczenie terenów w pasie drogowym z myślą o utworzeniu ciągów pieszych wydzielonych z jezdni.
  • Inwentaryzacja zagrożeń ekologicznych dla środowiska przyrodniczego.
  • Akcja edukacyjna skierowana do mieszkańców z zakresu roślin inwazyjnych.
  • Zbadanie opinii mieszkańców dotyczącej sposobów zagospodarowania działki przy cmentarzu ewangelickim przy ul. Waryńskiego.
  • Ławki wzdłuż ulic Kolejowej i Waryńskiego, dające wytchnienie zwłaszcza osobom starszym schodzącym i wchodzącym do i od ulicy Piastowskiej (cieszy nas, że w tym roku pojawiły się ławki wzdłuż ulicy Kolejowej).
  • Objęcie alei lipowej wzdłuż ulicy Kolejowej jakąś formą ochrony przyrodniczej.

 

 

 

 

 

 

2021 Michał Pyrek – redakcja uwag i wniosków

Projekt “Zaplanuj swoje miasto” – spacery badawcze po Szklarskiej Porębie został przygotowany w ramach programu Dolnośląski Fundusz Małych Inicjatyw i został sfinansowany przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020

Poprzedni artykuł
Następny artykuł
- Reklama -

2 KOMENTARZE

  1. Wzdłuż alejki prowadzącej do PKP po zapadnięciu zmroku niestety nie istnieje oświetlenie uliczne. Więc powrót do domu wieczorem z pracy czy szkoły jesienią i zimą do przyjemnych nie należy. Od PKS też początkowy fragment idzie się po ciemku. Administracyjnie należy do Piechowic, ale korzystają mieszkańcy Szklarskiej Dolnej.
    Zdjęcie 12 to nie Wanda, to jeden z budynków ZNTK Bydgoszcz.

    • Dziękuję za uwagi. Tak, odcinek ulicy od przystanku PKS do “Rezydencji Piastowskiej” jest nieoświetlony i pozbawiony chodnika. Sprawę polepszenia warunków bezpieczeństwa na tym odcinku należy zrealizować w porozumieniu z gminą Piechowice. Tu widzę także swoją rolę. Największe koszty byłyby związane z położeniem kabla (lampy solarne mogłyby być jednak niewydolne w tym miejscu, bo jest mocno zacienione). Pozostałyby jeszcze kwestie eksploatacyjne. Jednak myślę, że przy dobrej woli obu gmin temat jest do zrealizowania. Oświetlenie ulicy Kolejowej od stacji to już zadanie naszej gminy i należy o nie zadbać. Dodam jeszcze, że wraz z oddaniem do użytku punktu widokowego przy Zbójeckich Skałach zwiększył się ruch w pobliżu stacji PKP. Warto by było pomyśleć o zorganizowaniu miejsc parkingowych, aby uniknąć chaosu. Generalnie jest trochę rzeczy do ogarnięcia na Dolnej. Pozdrawiam, Michał Pyrek.

Skomentuj Ines Anuluj odpowiedź

Napisz swój komentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

Ostatnie publikacje