3.2 C
Szklarska Poręba
środa, 6 listopada, 2024

Obsranym na wierzch

Lechici kontra reszta Wszechświata

Z wszelakich wyjazdów staram się przywieźć pamiątkę. Nie, nie ciupagę. Mówi się, że podróże kształcą. Oczywiście tych, co chcą się czegoś dowiedzieć i krytycznym okiem patrzą na świat. Dla mnie najważniejsza pamiątka to wiedza, doświadczenie czegoś nowego: czegoś się nauczyć, dowiedzieć. Rozwinąć się. Interesuje mnie jakość życia ludzi. Do tego, co i rusz podkreślam, że niebagatelną w tym rolę odgrywa samorząd lokalny i jego działania. Lub ich brak.

Ciekawy sposób na drugie życie nakrętek po napojach (Beli, wyspa Cres, Chorwacja, 2019, zdj. MP)

Dobrze jest zbierać udane doświadczenia innych i wdrażać je na swoim gruncie. To był ideał lat 90. po upadku komunizmu w naszym kraju. Ulala, ominiemy błędy naszych zachodnich wzorów i dogonimy, Panie, Holandię w trzydzieści lat.  Nie przewidziano jednego: druzgocącej wspólnotę i dobro wspólne, żądzy pieniądza, sprzecznych interesów oraz różnic kulturowych. Polak to nie Holender. Ok, mamy więc i swoje błędy i te same, co tamci. Żadnego z państw zachodnich nie dogoniliśmy, o przeskoczeniu nie mówiąc. Choć funkcjonujemy w innym otoczeniu, to pozostajemy krajem peryferyjnym.

Pamiętając o błędach krajowego kapitalizmu i niedostatkach kadry urzędniczej, przyglądajmy się innym. Szukajmy zarazem rozwiązań na naszym gruncie oraz sposobów ich realizacji. Już teraz, a nie z myślą o przyciągnięciu głosów wyborców, tylko w czasie kampanii wyborczych.

Bałkany są kojarzone ze swobodnym podejściem ich mieszkańców do porządku i otoczenia. Przykład m. in. Bułgarii, Grecji, czy katastrofalny pod tym względem obraz Albanii zdaje się potwierdzać regułę. Wyraźnie odstaje się od tego schematu Chorwacja, najeżdżana corocznie przez miliony turystów (ponad 17 mln w 2017 przy 4,15 mln mieszkańców). Ceniona jest także przez Polaków, czego wyrazem jest 934 tys. odwiedzających w 2017 roku, czy też naszych południowych sąsiadów, którzy w liczbie 742 tys. w tym samym roku odwiedzili nadadriatycki kraj. W tym roku dołączyłem do nich wraz z moją rodziną. Poza pojedynczymi śmieciami, czasem bajzlem na jakiejś posesji, na wyspie Cres nie natknąłem się na większe wysypisko.

Miasto Cres (wyspa Cres, Chorwacja) ma pojemniki półpodziemne (2019, zdj. MP)

W miejscowościach na wyspie funkcjonują pojemniki półpodziemne. Do kontenerów na odpady zmieszane dostęp jest zabezpieczony czytnikiem kart. Ogólnie jest dość czysto, a w porównaniu ze Szklarską Porębą, wręcz wzorcowo. Zresztą, wystarczy spojrzeć (zdj. obok i poniżej). To nie fotomontaż, atak na burmistrza, ani mowa nienawiści. To po prostu burdel po polsku, który nikomu nie przeszkadza. Nasz powód do dumy.

Moja mama od swojego znajomego z Odessy usłyszała swego czasu taką mądrość: “u nas od ulicy porządek, a na podwórku nasrane”. Faktycznie, linie prostopadle przecinających się ulic starej Odessy urzekają swymi fasadami. A od podwórka, tak jak mówił Sasza… Jednak “Polacy nie gęsi“, jak napisał poeta. Co tam Ruski, Polak potrafi!

Szklarska Poręba ma pojemniki naziemne. Ul. Mała – syf, ale czy wstyd? (09.09.2019, zdj. MP)

W organizacji gospodarki odpadami wypadamy więc blado. Zważywszy na skalę ruchu turystycznego w Chorwacji, jego umiędzynarodowienie, to nie mamy się z czym równać. U nas dominuje turysta krajowy, do którego łatwiej trafić z przekazem, choćby dzięki jedności językowej. Mieszkaniec też zdaje się mówić po polskiemu. Cóż jednak stoi na przeszkodzie? Przodujemy wciąż w nieumiejętnych staraniach o utrzymanie porządku, co jest aż nazbyt widoczne w Szklarskiej Porębie. Na nasz plus możemy zapisać, że w porównaniu z dalmackim wybrzeżem wypadamy korzystniej w oznaczeniu szlaków pieszych i rowerowych. Ale tym nasz magistrat się nie zajmuje. Ukłon należy się PTTK i Stowarzyszeniu Cyklistów “Szklarska Poręba Na Dwóch Kółkach”.

Słowenia to już trochę inna bajka. Tu można wskazywać na bliskości Austrii i doszukiwać się jej wpływów, coś na podobieństwo wielkopolskiego podejścia do porządku, rzekomo spod wpływu pruskiego państwa pochodzącego. Mniejsza o tłumaczenie, fakt pozostaje faktem, Słoweńcy dbają o szczegół i oprawę. Wzdłuż rzeki Soča w Alpach Julijskich, która wijąc się pośród wysokich szczytów cieszy swym błękitem oczy (tam dopiero byłoby widać dbałość KSWiK o środowisko), przy wszelkich atrakcyjnych wizualnie miejscach są przygotowane zatoczki, aby zwiedzający mógł porzucić na chwilę auto. Każde takie miejsce jest wyposażone w pojemniki do segregacji odpadów i toaletę. Ale nie tak po chamsku, jak przywykliśmy, lecz subtelnie, za prześwitującymi drewnianymi ściankami (zdj. poniżej).

Parking przy Velke Koryto na rzece Soča (Alpy Julijskie, Słowenia), 2019, zdj. MP

ToiToi na ul. Jeleniogórskiej (zdj. MP)

Dbałość o krajobraz, otoczenie nie jest naszą najmocniejszą stroną. Jak nas to kręci, widać po poziomie czytelnictwa na łamach GŁOSU SZKLARSKIEJ PORĘBY. Moim tekstom o ekologicznych konsekwencjach działalności człowieka daleko do popularności tych, które traktują o gminnej polityce. Tyle, że to też jest element gminnej polityki, cóż, że marginalnie obecny w działaniach burmistrza i podległych mu pracowników. Już wielokrotnie zadawali mi odwiedzający nasze miasto pytanie, gdzie są publiczne toalety w Szklarskiej Porębie? Przy ul. Mickiewicza, Toika była też przy ul. Turystycznej, pojawiła się przy Jeleniogórskiej, a poza tym sraj i szczaj, gdzie popadnie. Koło mojego bloku pośród turystów cieszy się popularnością wiata śmietnikowa i parking koło pizzerii. Naprawdę nie ma potrzeby kończyć Uniwersytetu im. Łomonosowa, aby dostrzegać potrzebę dbałości o przestrzeń wspólną, jej odpowiednią organizację, o detal małej architektury, który potrafi nadać klimat miejscu. Ruszyło się w tym roku co nieco w sprawie ławek – został zaangażowany nasz miejscowy artysta, Maciek Wokan. Brawo! To cieszy, ale tempo wprowadzania ulepszeń jest dalece niezadowalające i jakby natrafiające na opór.

Także, póki co, obsranym na wierzch Mości Panowie i Panie! Karnawał syfu niech trwa w najlepsze.

 

 

 

2019 Michał Pyrek

Poprzedni artykuł
Następny artykuł
- Reklama -

Skomentuj artykuł

Napisz swój komentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

Ostatnie publikacje