Komisja Finansów i Spraw Społecznych pracuje nad regulaminem budżetu obywatelskiego, szybko, sprawnie i bez zwłoki. Zacznijmy od samej nazwy. Budżet obywatelski w swej definicji wskazuje na uczestników – na obywateli naszego kraju. A jeśli chcemy wiązać osoby bez polskiego obywatelstwa z miastem, w końcu w naszym mieście pracuje coraz więcej Ukraińców? Czy mają tylko pracować i schodzić z chodnika, gdy Pan Kowalski idzie? Warto na już etapie przygotowawczym pomyśleć o przyszłości. Gminy, które dopuszczają do składania projektów osoby nie posiadające obywatelstwa polskiego, np. gminy Miasta Stołecznego Warszawa, stosują nazwę budżet partycypacyjny, czyli uczestniczący.
Należy także podkreślić z całą mocą, że budżet partycypacyjny jest narzędziem wzmocnienia, a często zainicjowania aktywności społecznej mieszkańców. Dlatego istotnym jest podjęcie decyzji dotyczącej wieku uczestników, sposobów promocji budżetu, jego rozpropagowania wśród mieszkańców Szklarskiej Poręby, monitorowania całego procesu, stosowanie przejrzystych reguł naboru i weryfikacji, w końcu wyciąganie wniosków z całego przebiegu na przyszłość. Ale przede wszystkim współpraca z mieszkańcami na każdym etapie, także tworzenia regulaminu.
Komitet Społeczny „Obywatelska Szklarska Poręba” będzie wnioskował o ujęcie w regulaminie osób małoletnich, tak jako projektodawców, jak i głosujących oraz promocję budżetu partycypacyjnego w szkołach. Pytanie o wiek początkowy zostawiamy otwartym, choć wydaje się , że ukończone 15 lat nie jest propozycją rewolucyjną.
Projekty powinny składać osoby fizyczne, będące mieszkańcami (w myśl art. 25 kodeksu cywilnego) Gminy Szklarska Poręba wraz z listą poparcia projektu, która naszym zdaniem powinna zawierać minimum 15 podpisów. Do tej liczby proponujemy nie zaliczać autora/-ów projektu. Pozwoli to pobudzić do większego działania projektodawców przy pozyskiwaniu mieszkańców danego obszaru dla proponowanej akcji czy inwestycji.
Warto zastanowić się nad sposobami głosowania i możliwością wyboru więcej niż jednego projektu przez głosującego. Ciekawą propozycją jest, kiedy osoba głosująca może wskazać dowolną liczbę projektów z listy do głosowania na danym obszarze, stawiając znak „X” w kratce obok każdego z wybranych projektów, przy czym całkowity koszt wszystkich wskazanych przez nią projektów nie może przekraczać sumy środków przeznaczonych na realizację projektów w danym obszarze. Na końcu karty głosowania należy w takim przypadku zamieścić formułkę, że głosujący wybrał taką a taką liczbę projektów na taką sumę złotych. Wiem, że to niebezpieczne, ale oswajajmy mieszkańców ze świadomym wyborem.
Należy utworzyć albo oddzielną stronę internetową budżetu partycypacyjnego, lub przynajmniej zakładkę na stronie miasta. Polecam stronę internetową BP miasta Ziębice. Wzór wystarczający dla naszych radnych i urzędników. Warto pamiętać o zamieszczeniu cennika inwestycyjnego oraz projektów miękkich (imprez, spotkań itd.), daje to nawet średnio zorientowanym osobom możliwość wyceny swojego pomysłu.
Należy uwzględnić możliwość realizacji projektów nie tylko na terenach należących do gminy. Zważywszy na dynamikę zmian przekształceniowych. Spodziewam się głosów urzędników, że takie działania leżą w sprzeczności z ustawą o finansach publicznych. Jednakże inne gminy tak robią, np. Jarocin ma specjalnie ukierunkowany BP na osiedla mieszkaniowe. Pozostaje kwestia zawarcia stosownych umów, dobrej woli stron, szeroko pojętej współpracy. A nie zapominajmy, że w budżecie partycypacyjnym to są najważniejsze sprawy. Nie to, że gmina przyznała mieszkańcom wolne środki.
W tym krótkim artykule nie sposób napisać o wszystkich naszych propozycjach. Muszę jednakże podsumować na smutno. Komisja, radni, urzędnicy opracowują, ale nie dostrzegają, że wprowadzanie budżetu partycypacyjnego to jest proces, który powinien już na starcie angażować jak największą liczbę mieszkańców. W naszym mieście myśli się i robi po staremu, opracowanie, a następnie konsultacja społeczna przez wyłożenie projektu w urzędzie. Ja wiem, nie wyróżniamy się w tym szczególnie, władze centralne czynią podobnie. Niemniej, jeszcze nie jest za późno. Ważne jest też, aby pamiętać, żeby BP nie stał się narzędziem do promocji radnych i UM. To ma być forma wspierania dla wzmacniania podmiotowej obywatelskości mieszkańców Szklarskiej Poręby.
Polecam lekturę wszystkim zaangażowanym we wprowadzanie budżetu partycypacyjnego w Gminie Szklarska Poręba pt. „Budżet partycypacyjny krok po kroku. Poradnik dla praktyków” wydany przez Fundację Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”, dostępny w Internecie w pliku PDF.
Za darmo 🙂 >>> link
2018 Michał Pyrek
